z kąd czy skąd

Skąd czy z kąd – jak poprawnie to napisać? Jest to jedno z tych wyrażeń, z którymi boryka się wielu Polaków. Omawiamy jeden z najczęściej popełnianych błędów.

Oczywiście piszemy skąd. Łącznie i z „S”. Żeby zapoznać się z tą pisownią, najlepiej jest widzieć ją na przykładzie.

Skąd my to wszystko wiemy? – brzmi poprawnie zapisane pytanie.

Z kąd my to wszystko wiemy? – jest niepoprawnym zdaniem. Niepoprawne jest również zapisywanie: zkąd, skond, z kond, zkond, skont.

Jaka jest definicja „skąd” ze Słownika Języka Polskiego PWN

W polszczyźnie jedyną poprawną formą zapisu powyższego wyrażenia jest pisownia łączna oraz przez s. Pomyłki w jego zapisie mogą wynikać z niedostatecznie starannej wymowy i próby udźwięcznienia spółgłoski s do głoski z, jako że wymowa s i t bezpośrednio po sobie może stanowić trudność dla naszego narządu mowy.

Skąd może być zaimkiem lub wykrzyknikiem. Definicje ze Słownika Języka Polskiego PWN wyjaśniają jego funkcje w wypowiedzi:

skąd I «zaimek zastępujący określenie miejsca, źródła, przyczyny czegoś, używany w funkcji pytajnej, np. Skąd ci to przyszło do głowy?, lub względnej, w zdaniu podrzędnym, np. Wracaj tam, skąd przyszedłeś»

skąd II «wykrzyknik zaprzeczający temu, co ktoś powiedział, np. Powiedziałeś jej o tym? – Skąd!»

Niezależnie od znaczenia, jakie ze sobą niesie i funkcji, jaką pełni w wypowiedzi, jest zapisywany z użyciem głoski S na początku.

Przykłady:

Skąd wyruszamy? Dokąd chcemy dotrzeć? Trzeba to ustalić plan wędrówki.
Nie pytajcie mnie, skąd wiem. Po prostu mi uwierzcie.
Ależ skąd! On nie ma z tym nic wspólnego.

Nieważne skąd wiatr wieje, ważne jak żagle postawię! (Autor nieznany)

Zaimki pytajne i względne określają zarówno miejsce, czas, sposób, ruch, miejsce rozpoczęcia ruchu (skąd), cel ruchu, czy ilość. Używa się ich do zadawania pytań, czy wskazywania szczegółów lub jako zaprzeczenie temu co ktoś powiedział.

Zaimek „skąd” zastępuje zatem w pytaniu miejsce, przyczynę, czy źródło oraz można go wykorzystać do zanegowania wypowiedzi innej osoby np.

  • pytająca: „Skąd takie pomysły?”
  • względna: „Pójdź sobie tam skąd przybyłaś”
  • zaprzeczająca: „Ogłosiłaś już to? – Skąd!”

Zgodnie z zasadami polskiej pisowni zaimek „skąd” piszemy zatem łącznie i przez „s”, a nie „z kąd”.